Xét nghiệm beta hcg là gì và những câu hỏi thường gặp
Nồng độ beta HCG trong máu hoặc nước tiểu là một trong những căn cứ để xác định một người phụ nữ có đang mang thai hay không. Nồng độ này được xác định nhờ xét nghiệm beta HCG với mẫu máu hoặc nước tiểu. Vậy xét nghiệm beta HCG là gì?
1. Xét nghiệm beta HCG là gì?
HCG là viết tắt của Human Chorionic Gonadotropin - là một hormon được tiết ra từ các tế bào hình thành trong nhau thai sau khi trứng rụng được thụ tinh và làm tổ. HCG có vai trò đặc biệt quan trọng đối với thai kỳ, báo hiệu cho tử cung sẵn sàng cho sự làm tổ của hợp tử, ngăn trứng rụng theo chu kỳ và hình thành những phản ứng của cơ thể mẹ (ốm nghén).
Xét nghiệm beta HCG là một xét nghiệm kiểm tra nồng độ beta HCG trong máu hoặc nước tiểu. Chỉ số này có thể được xem là một marker tuyệt vời để chẩn đoán có thai sớm bởi vì nồng độ HCG tăng rất nhanh sau khi trứng được thụ tinh, thường là tăng gấp đôi cứ mỗi 48 - 72 giờ. Tuy nhiên, HCG không tăng mãi mà sẽ đạt cực đại khoảng tuần thứ 8 - 10, sau đó giảm và ổn định trong suốt thai kỳ.
2. Mục đích của xét nghiệm beta HCG là gì?
Như đã nói, ý nghĩa quan trọng nhất của xét nghiệm beta HCG là chẩn đoán có thai từ khi rất sớm, kể cả khi chưa có dấu hiệu chậm kinh ở phụ nữ mang thai. Khi hormon HCG tăng cao trên ngưỡng sinh lý, có thể kết luận rằng người phụ nữ đã có thai. Tuy nhiên, nếu HCG < 5mIU/ml thì vẫn chưa đủ cơ sở để kết luận rằng bạn đang mang thai. Lúc này, cần phải thực hiện thêm xét nghiệm lần 2 sau 48 - 72 giờ để theo dõi diễn biến của nồng độ HCG và loại trừ các trường hợp có thể gây dương tính giả như sử dụng thuốc.
Vậy ngoài mục đích này thì các mục đích khác của xét nghiệm beta HCG là gì?
-
Xác định số thai: dựa vào nồng độ beta HCG có thể dự đoán được một người mang thai đơn hay đa thai. Ở giai đoạn sớm, khi nồng độ HCG tăng rất cao so với mức cùng độ tuổi thai thì có thể nghi ngờ đa thai. Nhưng phải kết hợp với siêu âm thai thì mới kết luận được.
-
Phát hiện sớm thai ngoài tử cung.
-
Phát hiện thai lưu, cần kết hợp với siêu âm thai.
-
Tầm soát hội chứng Down của thai nhi.
-
Phát hiện các bệnh lý liên quan đến tế bào nuôi ở nhau thai hoặc các bệnh lý ở tử cung, buồng trứng.
-
Dự đoán tuổi thai nhi một cách tương đối.
3. Xét nghiệm beta HCG khi nào là tốt nhất?
Xét nghiệm beta HCG có thể được thực hiện sớm nhất là 7 - 10 ngày sau khi quan hệ. Lúc này, đa số trường hợp nồng độ beta HCG đều đã tăng cao nếu thụ thai thành công. Tuy nhiên, để chắc chắn hơn thì người phụ nữ nên thực hiện xét nghiệm này sau khi chậm kinh.
Trong quá trình mang thai, có thể tiến hành xét nghiệm này nhiều lần ở giai đoạn mang thai đầu. Điều này sẽ giúp kiểm soát tốt tình trạng thai kỳ, phát hiện sớm những bất thường để sớm có hướng xử trí.
4. Xét nghiệm beta HCG có hoàn toàn chính xác?
Xét nghiệm beta HCG có độ chính xác khá cao, lên đến 97%. Tuy nhiên với tỷ lệ này thì không phải mọi xét nghiệm beta HCG đều có kết quả hoàn toàn chính xác. Một số yếu tố có khả năng làm ảnh hưởng kết quả xét nghiệm beta HCG có thể kể đến là:
-
Xét nghiệm quá sớm: Khi hàm lượng beta HCG còn quá ít sẽ dẫn đến hiện tượng âm tính giả.
-
Mẫu xét nghiệm không đạt yêu cầu cũng có khả năng làm sai lệch kết quả xét nghiệm.
-
Một số thuốc hoặc thực phẩm có thể làm tăng hoặc giảm hàm lượng beta HCG trong cơ thể.
Nếu nghi ngờ về kết quả xét nghiệm, bạn có thể hẹn bác sĩ để làm xét nghiệm trong vài ngày tới. Khi xét nghiệm lần 2, hãy lưu ý đến những yếu tố gây ảnh hưởng kết quả xét nghiệm này. Đồng thời, bạn cũng có thể kiến nghị bác sĩ siêu âm hoặc làm thêm những xét nghiệm khác nếu cần thiết.
5. Kết quả xét nghiệm beta HCG tăng hoặc giảm có nghĩa là gì?
Nếu kết quả xét nghiệm beta HCG cho kết quả cao thì có thể khẳng định sơ bộ rằng bạn đã có thai. Bạn có thể làm xét nghiệm lần 2 để chắc chắn điều này. Tuy nhiên khi xét nghiệm lần 2 thì chỉ số này lại tăng cao hay giảm thấp một cách bất thường, thì đó là một điều đáng lưu ý và bạn cần được khám và tư vấn bởi bác sĩ chuyên khoa Sản.
Chỉ số beta HCG tăng cao
Bạn có thể đang mang thai đôi hoặc thai ba, chửa trứng qua các lần xét nghiệm.
Chỉ số beta HCG giảm qua các lần xét nghiệm
Có thể thai lưu hoặc cũng là một trường hợp bình thường nếu bạn xét nghiệm đúng giai đoạn HCG giảm và ổn định.
6. Những lưu ý khi xét nghiệm beta HCG là gì?
-
Xét nghiệm beta HCG không nên thực hiện quá sớm hoặc quá muộn. Khuyến cáo thực hiện xét nghiệm theo thời gian đã nêu ở trên để kết quả được khả quan nhất.
-
Xét nghiệm cần được thực hiện kèm theo siêu âm và các chẩn đoán thai kỳ khác để có kết luận chính xác về tình trạng mang thai.
-
Mẫu xét nghiệm nên được lấy vào thời điểm sáng sớm, đặc biệt là mẫu nước tiểu.
-
Xét nghiệm beta HCG không có khả năng phát hiện giới tính thai hay sức khỏe của thai nhi. Các mẹ nên cân nhắc làm những xét nghiệm thai kỳ khác nếu có nhu cầu.
Tham khảo: https://medlatec.vn/