Tuy nhiên các xét nghiệm máu có thể bị sai lệch nếu người được xét nghiệm không lưu ý chuẩn bị trước đó. Có trường hợp chỉ cho kết quả chính xác nếu bệnh nhân không ăn uống gì trước khi làm xét nghiệm 4 – 6 tiếng hoặc không ăn sáng sau khi thức dậy. Do đó, nên tìm hiểu kỹ trước khi đi làm xét nghiệm. Các chỉ số sinh hóa máu của các xét nghiệm làm không đúng thời điểm, sau ăn hoặc sau khi dùng các chất kích thích sẽ cho kết quả không chính xác. Vậy để không ảnh hưởng đết kết quả xét nghiệm, cũng như không mất thời gian khi đi xét nghiệm máu cần lưu ý những gì?

Các xét nghiệm máu cần nhịn ăn

Thức ăn sau khi trải qua quá trình tiêu hóa, hầu hết các chất chuyển hóa sẽ được hấp thụ vào máu. Sau đó máu sẽ vận chuyển đến từng cơ quan chuyên biệt. Do đó, sau khi ăn, thành phần các chất trong máu sẽ có sự thay đổi. Vì vậy, không nên ăn sáng khi đi xét nghiệm máu. Dưới đây là các trường hợp cụ thể cần nhịn ăn trước khi làm xét nghiệm. 

Xét nghiệm đường huyết

Đây là xét nghiệm cần thiết trong chẩn đoán bệnh tiểu đường. Điều cực kỳ quan trọng của xét nghiệm này là không được ăn trong vòng 8 - 10 giờ trước khi làm xét nghiệm. Nhịn ăn sẽ giúp các bác sĩ xác định chính xác lượng đường trong máu từ đó đưa ra chẩn đoán hoặc loại trừ được bệnh một cách nhanh chóng. 

Xét nghiệm sắt trong máu

Nhằm xác định được các bệnh về máu do thiếu sắt, bác sĩ sẽ chỉ định cho bệnh nhân làm xét nghiệm để đo hàm lượng sắt chứa trong máu. Hầu hết trong thức ăn đều có chứa một hàm lượng sắt nhất định dù ít hay nhiều. Do đó, trước khi làm xét nghiệm, bệnh nhân sẽ được yêu cầu không ăn bất cứ thứ gì vào buổi sáng để đảm bảo kết quả xét nghiệm không bị sai lệch. 

Xét nghiệm cholesterol máu

Bệnh mỡ máu sẽ được xác định dựa vào hàm lượng cholesterol có trong máu. Đây là xét nghiệm giúp bạn có thể hạn chế được những mối nguy cơ cao đối với các bệnh về tim mạch. Lượng cholesterol sẽ tăng cao nếu bạn vừa mới ăn. Vì vậy, để có kết quả chính xác, hãy đảm bảo trong vòng tối thiểu 9 tiếng trước khi xét nghiệm không có bất kỳ loại thực phẩm nào được đưa vào cơ thể. 

Xét nghiệm đánh giá chức năng thận

Hầu hết các xét nghiệm máu để đánh giá chức năng làm việc của thận đều được yêu cầu nhịn ăn từ 8 đến 12 giờ. Lúc này, các chất dư thừa gần như đã được loại thải hết ra khỏi cơ thể, các chất dinh dưỡng cần thiết cũng đã được hấp thu đến các cơ quan nhất định. Lượng chất còn lại trong thận cho biết thận của bạn đã làm việc như thế nào. 

Ngoài các xét nghiệm trên, một số xét nghiệm chuyển hóa cơ bản như cân bằng điện giải, hàm lượng vitamin B12,… cũng được yêu cầu phải nhịn ăn.

Các trường hợp xét nghiệm máu để xác định nhóm máu của cơ thể thì người thực hiện không cần nhịn ăn sáng. Bởi nhóm máu sẽ được xác định dựa trên kháng nguyên có mặt trên hồng cầu trong máu. Kháng nguyên này được quy định bởi gen di truyền mà mỗi người nhận được từ bố mẹ, không chịu ảnh hưởng của các tác nhân bên ngoài.

Những lưu ý khác khi đi xét nghiệm máu

Không riêng gì thức ăn mà tất cả các loại nước uống (ngoại trừ nước lọc) đều gây ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm máu. Chẳng hạn, xét nghiệm gamma - glutamyl transferase (GGT) là một xét nghiệm để đánh giá chức năng hoạt động của gan, nếu uống rượu bia hay hút thuốc lá sẽ làm tăng men gan. Vậy nên bệnh nhân phải lưu ý không sử dụng các chất trên trước khi xét nghiệm 24 giờ. 

Tuy nhiên bệnh nhân vẫn có thể uống nước lọc trước khi xét nghiệm và điều này là cần thiết để cơ thể không bị mất nước. Vì trong khoảng thời gian chờ đợi, nhịn đói khiến bệnh nhân kiệt sức, chưa kể mất nước cũng có thể dẫn đến kết quả xét nghiệm sai.

Thông thường, các xét nghiệm máu sẽ được các bác sĩ chỉ định thực hiện vào buổi sáng sớm, bệnh nhân sẽ được thông báo những yêu cầu cần thiết trước đó. Điều này nhằm đảm bảo thời gian nhịn ăn, nhịn uống mà không gây ra bất kỳ ảnh hưởng nào cho bệnh nhân, đồng thời cũng là thời gian thích hợp để đánh giá nồng độ một số chất vì vào những thời điểm khác nhau trong ngày, nồng độ một vài chất có thể thay đổi. 

Trường hợp lỡ ăn hay uống một thứ gì đó trong khoảng thời gian được yêu cầu nhịn thì tốt nhất nên nói với bác sĩ để có thể dời lịch xét nghiệm nếu cần thiết. 

Kết quả xét nghiệm máu bị sai lệch sẽ dẫn đến việc bác sĩ đánh giá sai tình trạng sức khỏe của người bệnh. Vì vậy, điều quan trọng không chỉ đơn giản là xét nghiệm máu ăn sáng được hay không mà còn có những kiến thức người bệnh cần trang bị cho chính mình. Bên cạnh đó, việc lựa chọn một cơ sở xét nghiệm uy tín, chất lượng cũng rất quan trọng.

Tham khảo: soyte.hanoi.gov.vn