Phòng ngừa và điều trị viêm phụ khoa
Viêm phụ khoa hay viêm âm đạo là tình trạng âm đạo bị viêm, có thể dẫn đến xuất tiết, ngứa và đau. Nguyên nhân viêm nhiễm phụ khoa thường là sự thay đổi trong sự cân bằng bình thường của vi khuẩn âm đạo hoặc nhiễm trùng. Giảm nồng độ estrogen sau khi mãn kinh và một số rối loạn da cũng có thể gây viêm âm đạo.
1. Nguyên nhân gây viêm phụ khoa
Viêm âm đạo do vi khuẩn: Nguyên nhân phổ biến nhất của viêm âm đạo là do sự thay đổi của vi khuẩn bình thường được tìm thấy trong âm đạo của bạn, đến sự phát triển quá mức của một trong một số sinh vật khác. Thông thường, vi khuẩn thường được tìm thấy trong âm đạo (lactobacilli) nhiều hơn các vi khuẩn khác (anaerobes) trong âm đạo của bạn. Nếu vi khuẩn kỵ khí trở nên quá nhiều, chúng làm đảo lộn sự cân bằng, gây ra viêm nhiễm âm đạo do vi khuẩn.
Loại viêm âm đạo này dường như có liên quan đến quan hệ tình dục - đặc biệt là nếu bạn có nhiều bạn tình hoặc bạn tình mới - nhưng nó cũng xảy ra ở những phụ nữ không hoạt động tình dục.
Nhiễm trùng nấm men: Điều này xảy ra khi có sự phát triển quá mức của một sinh vật nấm - thường là C. albicans - trong âm đạo của bạn. C. albicans cũng gây nhiễm trùng ở các khu vực ẩm ướt khác trên cơ thể bạn, chẳng hạn như trong miệng (tưa miệng), nếp gấp da và giường móng tay. Nấm cũng có thể gây hăm tã.
Trichomonas: Nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục phổ biến này được gây ra bởi một loại ký sinh trùng đơn bào có tên là Trichomonas vagis. Sinh vật này lây lan trong quá trình quan hệ tình dục với người bị nhiễm trùng.
Ở nam giới, sinh vật thường nhiễm vào đường tiết niệu, nhưng thường nó không gây ra triệu chứng. Ở phụ nữ, nhiễm trichomonas thường lây nhiễm vào âm đạo và có thể gây ra các triệu chứng. Nó cũng làm tăng nguy cơ phụ nữ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.
Viêm âm đạo không nhiễm trùng: Thuốc xịt âm đạo, thụt rửa, xà phòng thơm, chất tẩy rửa có mùi thơm và các sản phẩm diệt tinh trùng có thể gây ra phản ứng dị ứng hoặc kích thích các mô âm hộ và âm đạo. Các vật lạ, như giấy lụa hoặc tampon bị lãng quên, trong âm đạo cũng có thể gây kích ứng các mô âm đạo.
Hội chứng sinh dục mãn kinh (teo âm đạo): Giảm nồng độ estrogen sau khi mãn kinh hoặc phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng của bạn có thể làm cho niêm mạc âm đạo mỏng, đôi khi dẫn đến kích thích âm đạo, nóng rát và khô.
2. Các yếu tố làm tăng nguy cơ của viêm âm đạo
Yếu tố làm tăng nguy cơ của viêm âm đạo bao gồm:
-
Thay đổi nội tiết tố, chẳng hạn như những người liên quan đến mang thai, thuốc tránh thai hoặc mãn kinh
-
Hoạt động tình dục
-
Bị nhiễm bệnh lây qua đường tình dục
-
Các loại thuốc, như kháng sinh và steroid
-
Sử dụng chất diệt tinh trùng để ngừa thai
-
Bệnh tiểu đường không được kiểm soát
-
Sử dụng các sản phẩm vệ sinh như tắm bong bóng, xịt âm đạo hoặc khử mùi âm đạo
-
Thụt rửa
-
Mặc quần áo ẩm hoặc chật
-
Sử dụng dụng cụ tử cung (DCTC) để ngừa thai
3. Cách chữa viêm nhiễm phụ khoa
Một loạt các sinh vật và điều kiện có thể gây viêm phụ khoa, vì vậy chữa viêm phụ khoa theo nguyên nhân cụ thể:
-
Viêm âm đạo do vi khuẩn: Đối với loại viêm âm đạo này, bác sĩ có thể kê toa thuốc metronidazole (Flagyl) mà bạn uống bằng gel hoặc kem metronidazole (MetroGel) hoặc kem clindamycin (Cleocin) mà bạn bôi vào âm đạo. Bạn sẽ cần được kiểm tra và được kê đơn thuốc này.
-
Nhiễm trùng nấm men: Nhiễm trùng nấm men thường được điều trị bằng kem chống nấm không kê đơn hoặc thuốc đạn, chẳng hạn như miconazole (Monistat 1), clotrimazole (Gyne-Lotrimin), butoconazole (Femstat 3) hoặc tioconazole (Vagistat-1). Nhiễm trùng nấm men cũng có thể được điều trị bằng thuốc kháng nấm theo toa, như fluconazole (Diflucan). Ưu điểm của điều trị không cần đơn thuốc là sự tiện lợi, chi phí và không phải chờ gặp bác sĩ. Tuy nhiên, bạn có thể có một cái gì đó khác hơn là nhiễm trùng nấm men. Sử dụng thuốc sai có thể trì hoãn chẩn đoán chính xác và điều trị thích hợp.
-
Trichomonas: Bác sĩ của bạn có thể kê toa thuốc metronidazole (Flagyl) hoặc tinidazole (Tindamax).
-
Hội chứng sinh dục mãn kinh (teo âm đạo): Estrogen - dưới dạng kem âm đạo, máy tính bảng hoặc nhẫn - có thể điều trị hiệu quả tình trạng này. Điều trị này có sẵn theo toa của bác sĩ, sau khi các yếu tố nguy cơ khác và các biến chứng có thể được xem xét.
-
Viêm âm đạo không nhiễm trùng: Để điều trị viêm âm đạo này, bạn cần xác định chính xác nguồn gốc của sự kích thích và tránh nó. Các nguồn có thể bao gồm xà phòng mới, bột giặt, băng vệ sinh hoặc tampon.
3.1 Phòng ngừa viêm phụ khoa
-
Vệ sinh vùng kín: Sử dụng nước ấm để rửa vùng kín và lau bằng khăn mềm ít nhất 2-3 lần/ ngày, khăn mềm có thể làm giảm mồ hôi tích tụ và do đó loại bỏ mùi khó chịu. Tránh sử dụng các dụng cụ thụt rửa, thuốc xịt âm đạo, nước hoa và xà phòng để vệ sinh bên trong âm đạo. Theo các chuyên gia sức khỏe, những sản phẩm này tưởng rằng sẽ giúp âm đạo khỏe mạnh và thơm tho, nhưng ngược lại, chúng chứa các hóa chất độc hại làm giảm nồng độ pH của âm đạo và gây khô rát. Khi bị khô, âm đạo có mùi trầm trọng hơn. Bạn có thể phòng ngừa lây lan vi khuẩn từ hậu môn sang âm đạo bằng cách lau theo chiều từ trước ra sau khi đi vệ sinh xong. Bước này giúp vùng kín không nhiễm vi khuẩn gây nên mùi hôi và viêm nhiễm có thể.
-
Vệ sinh vùng kín trong thời gian đặc biệt: Trong chu kỳ kinh nguyệt, cần thay băng vệ sinh sau 3 – 4 giờ/lần, nếu để lâu hơn sẽ khiến vi khuẩn sinh sôi, làm vùng kín có mùi, nhiễm khuẩn. Khi thay băng vệ sinh, chị em cần vệ sinh vùng kín sạch sẽ, lau khô, sau đó mới dùng băng mới. Trong thời kỳ mang thai, hậu sản, chị em nên vệ sinh vùng kín theo hướng dẫn của bác sĩ, lựa chọn dung dịch vệ sinh phụ nữ chuyên dụng, có thành phần thiên nhiên để đảm bảo an toàn, tránh nguy cơ kích ứng da. Bạn có thể vệ sinh vùng tam giác bằng nước ấm hoặc dung dịch vệ sinh phụ nữ, nhớ lau rửa nhẹ nhàng, không thụt rửa.
-
Sử dụng quần lót phù hợp: Tránh mặc đồ lót được làm từ chất liệu như lụa, ren, da, polyester... trong một thời gian dài. Ngoài ra, bạn cũng nên tránh mặc các loại như quần lót có dây, quần lót ôm sát... Những chất liệu và các loại đồ lót này có thể gây kích ứng các mô mềm, làm các nấm men phát triển, dẫn đến mùi hôi. Đảm bảo rằng bạn thay đổi quần lót hàng ngày hoặc thậm chí hai lần một ngày khi ra mồ hôi nhiều. Mồ hôi tích tụ trong quần lót có thể dẫn đến sự phát triển của nấm men trong âm đạo, gây ra mùi hôi. Thay đồ lót và vệ sinh vùng kín sau khi đi bộ hoặc tập thể dục là điều cần thiết.
-
Ăn sữa chua: Không chỉ là một sản phẩm làm đẹp da, giữ dáng mà sữa chua còn được biết đến là một “phương thuốc” diệt mùi hiệu quả. Sữa chua chứa nhiều vi khuẩn có lợi trong đó có vi khuẩn lactobacillus – khắc tinh của nấm Candida (một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra mùi hôi vùng kín) và giúp cân bằng độ pH của âm đạo. Phương pháp này rất đơn giản. Chỉ cần bạn ăn 2 cốc sữa chua không đường mỗi ngày, mùi hôi vùng kín sẽ nhanh chóng bị tống khứ. Pha loãng rượu giấm táo với nước ấm để rửa vùng kín khoảng 20 phút cũng có thể giúp loại bỏ mùi hôi, vì nó làm giảm vi khuẩn gây viêm nhiễm.
-
Khám phụ khoa định kỳ theo chỉ định của Bác sĩ: Nếu vùng kín có mùi hôi đi kèm với các biểu hiện như ngứa rát, ra khí hư bất thường, bạn cần đến gặp bác sĩ để thăm khám và điều trị hôi vùng kín. Không nên ngại ngùng, che giấu, tự chữa trị sẽ khiến tình trạng bệnh nghiêm trọng hơn. Một lời khuyên nữa là bạn nên đi khám phụ khoa định kỳ mỗi 6 tháng để đảm bảo vùng kín luôn khỏe mạnh, thơm tho.
Tham khảo: https://www.vinmec.com/