Huyết thanh chẩn đoán nhiễm giun đũa chó
Bệnh giun đũa chó/mèo xảy ra ở những người nhiễm phải trứng giun đũa chó hoặc ăn thịt của vật chủ có chứa ấu trùng. Bệnh chủ yếu gặp ở trẻ em. Đặc biệt là trẻ nhỏ có thói quen cầm nắm đồ ăn ở nền đất đưa vào miệng. Đồ ăn này có thể ở mặt đất bị ô nhiễm bởi phân của chó, mèo hoặc động vật khác mang ký sinh trùng.
Nguyên nhân gây bệnh
Toxocariasis là bệnh ký sinh trùng gây ra bởi ấu trùng của hai loài Toxocara giun tròn: Toxocara canis từ chó và ít phổ biến hơn là Toxocara cati từ mèo, hay ổ chứa trứng giun trưởng thành trong đất và gây bệnh cho một số loài động vật, nước nhiễm phân chó mèo.
Con người có thể vô tình ăn phải trứng giun do ăn đồ sống được trồng/ lấy từ đất bị ô nhiễm bởi phân động vật nhiễm bệnh hoặc có thể ăn các động vật bị nhiễm chưa nấu chín. Trứng giun nở trong ruột người, ấu trùng xâm nhập vào thành ruột và có thể di chuyển qua gan, phổi, thần kinh trung ương, mắt, hoặc các mô khác gây ra biểu hiện lâm sàng.
Triệu chứng và dấu hiệu bệnh lý
Hầu hết những người bị nhiễm Toxocara không có bất kỳ triệu chứng nào.
Có hai thể bệnh: Bệnh giun đũa chó mèo nội tạng, hay còn được gọi là thể ấu trùng di chuyển nội tạng (VLM - visceral larva migrans) và bệnh giun đũa chó mèo ở mắt, còn được gọi là thể ấu trùng di chuyển ở mắt (OLM - ocular larva migrans).
Bệnh do ấu trùng di chyển nội tạng (VLM)
VLM xảy ra chủ yếu ở trẻ từ 2 - 5 tuổi, có tiền sử ăn đồ ăn nhặt từ đất hoặc người lớn nuốt đất sét. Tùy thuộc vào các cơ quan bị ảnh hưởng mà người bệnh có thể có các biểu hiện như: Sốt, chán ăn, gan lách to, phát ban, viêm phổi, và các triệu chứng hen. Bệnh thường tự giảm trong vòng 6 - 18 tháng nếu trứng giun ngừng xâm nhập
Bệnh do ấu trùng di chuyển ở mắt (OLM)
Người bệnh thường không có biểu hiện lâm sàng/ biểu hiện nhẹ và thường bị một bên mắt với dấu hiệu viêm màng bồ đào và / hoặc viêm võng mạc dẫn tới suy giảm thị lực.
OLM xảy ra ở trẻ lớn và ít phổ biến ở người trưởng thành. Tổn thương có thể bị lẫn lộn với u nguyên bào võng mạc hoặc các khối u khác.
Phương pháp chẩn đoán bệnh lý
Việc chẩn đoán bệnh Toxocariasis cần dựa vào sự phối hợp giữa dịch tễ, biểu hiện lâm sàng và huyết thanh học:
- Công thức máu: Tăng bạch cầu ái toan thường được ghi nhận ở những người bệnh nhiễm giun đũa chó mèo thể ấu trùng ký sinh nội tạng.
- Xét nghiệm phát hiện nhiễm giun đũa chó mèo (ELISA) được dùng để xác nhận chẩn đoán. Tuy nhiên, hiệu giá kháng thể trong huyết thanh có thể thấp hoặc không phát hiện được ở người nhiễm giun đũa chó mèo thể ấu trùng ký sinh ở mắt. OLM cần được phân biệt với bệnh u nguyên bào võng mạc để ngăn ngừa các cuộc phẫu thuật mắt không cần thiết.
- CT hoặc MRI có thể cho thấy những tổn thương hình bầu dục, không rõ ràng, từ 1,0 - 1,5 cm, nằm rải rác trong gan hoặc những nốt sần dưới màng phổi ở ngực.
Điều trị bệnh nhiễm giun đũa chó mèo
- Điều trị thuốc: Albendazole hoặc mebendazole.
- Điều trị triệu chứng:
Người bệnh không có triệu chứng và có các triệu chứng nhẹ không cần điều trị bằng thuốc diệt giun bởi vì nhiễm trùng thường tự hạn chế.
Đối với người bệnh có triệu chứng từ vừa đến nặng, dùng Albendazole 400 mg uống 2 lần/ngày 5 ngày hoặc Mebendazole 100 - 200 mg uống 2 lần/ngày trong 5 ngày, nhưng thời gian điều trị tối ưu vẫn chưa được xác định.
Thuốc kháng histamine có thể dùng cho các trường hợp triệu chứng nhẹ. Corticosteroids (prednisone 20 đến 40 mg uống một lần / ngày) được dùng cho những người bệnh có triệu chứng nặng. Corticosteroid cả tại chỗ và uống, cũng được chỉ định cho OLM cấp tính để giảm viêm bên trong mắt.
Phòng ngừa bệnh nhiễm giun đũa chó mèo
Để phòng ngừa bệnh Toxocariasis, mọi người cần:
- Tẩy giun đều đặn cho chó và mèo.
- Tránh tiếp xúc với đất cát bẩn bị nhiễm phân động vật.
- Xử lý phân vật nuôi kịp thời.
- Vệ sinh môi trường sống, khu vui chơi của trẻ em, đặc biệt là khu vực có phân chó mèo.
- Hình thành thói quen sinh hoạt tốt: Rửa tay sau khi tiếp xúc với vật nuôi hoặc các khu vực có nguy cơ ô nhiễm đất cao như đất cát; rửa tay trước khi ăn; không ăn thịt động vật chưa được nấu chín.
Vì sức khỏe của trẻ nhỏ, bạn nên thường xuyên quan sát biểu hiện của trẻ cũng như cho trẻ kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt là xét nghiệm chuẩn đoán giun đũa chó/mèo. Thông tin chi tiết về các dịch vụ, quý khách vui lòng xem tại đây
Nguồn tài liệu:
https://www.merckmanuals.com/professional/infectious-diseases/nematodes-roundworms/toxocariasis?query=Toxocariasis
https://www.cdc.gov/parasites/toxocariasis/
Tham khảo: https://www.hoanmyvinh.com/